Język polski jest najtrudniejszym językiem na świecie i nawet nam, Polakom przysparza problemów. Wypisując zaproszenia ślubne na pewno nie raz zastanawialiście się jak wpisać nazwisko wujostwa czy przyjaciółki.
Odmienić czy pozostawić w formie mianownika? Poniżej przedstawiamy obowiązujące zasady odmiany i pisowni nazwisk.
Odmieniać nazwiska na zaproszeniach, czy nie odmieniać? Oto jest pytanie… (by livingacreativelife )
Zainteresują Cię również
Nietypowe zaproszenia ślubne
Czy nazwiska należy odmieniać?
Oczywiście, że tak! Nieodmienianie nazwisk to najczęstszy błąd pojawiający się na zaproszeniach ślubnych. Stanowisko Rady Języka Polskiego jest w tej kwestii niezmienne od lat i głosi ono, iż nazwiska należy bezwzględnie odmieniać. Istnieją dopuszczalne wyjątki jak nazwiska zakończone na -o, -e, -y oraz -i przed którymi pojawia się godność lub tytuł, np. profesor Rudko – profesora Rudko. Choć je także można oczywiście odmienić, np. profesora Rudkę. We wszystkich innych wypadkach nazwiska zakończone spółgłoską lub samogłoską – a, należy odmieniać. Czasownik "zapraszać" łączy się z biernikiem (Kogo? Co?) i przez ten przypadek powinny być odmieniane nazwiska na zaproszeniach ślubnych.
Ogólna zasada mówi, że nazwiska należy odmieniać zgodnie z pasującym wzorcem odmiany (by mcgraths )
Ogólne zasady odmiany nazwisk według PWN
Generalna zasada jest taka, ze jeśli dane nazwisko da się wpisać w znany wzorzec odmiany, to należy takie nazwisko odmieniać. Odpowiedni wzorzec dobiera się kierując po pierwsze płcią właściciela, po drugie jego narodowością, a po trzecie zakończeniem nazwiska (fonetycznej formy lub zakończeniem tematu).
Nazwiska żeńskie
Wypisując na zaproszeniu nazwiska kobiece, odmieniamy wszystkie te zakończone samogłoską -a, a także te które kończą się na -owa, -ewa, -ska, -dzka, -cka. W przypadku nazwisk zakończonych literką -a, obowiązują zasady identyczne jak przy odmianie rzeczowników o podobnej końcówce, np. Pakuła – Pakułę. Nazwiska zakończone na -owa, -ewa, -ska, -dzka, -cka odmieniamy jak przymiotniki, np. Kowalska – Kowalską.
Nieodmienianie nazwisk to bardzo częsty błąd, pojawiający się na zaproszeniach ślubnych (by bz3rk )
Nazwiska męskie
Na zaproszeniu odmieniamy wszystkie nazwiska męskie zakończone na -a oraz -o, stosując taki sam wzorzec jak w przypadku rzeczowników o podobnej końcówce, np. Matejko – Matejkę. Nazwiska kończące się na -i, -e, -y odmieniają się jak przymiotniki, np. Hrabi – Hrabiego. Nazwiska męskie, które kończą się na spółgłoskę, odmieniają się jak rzeczowniki pospolite żywotne zakończone na te spółgłoski.
W przypadku nazwisk, które kończą się na -er, przy odmianie należy zachować zasadę ruchomego -e, podobnie jak w przypadku odmiany rzeczowników pospolitych (np. fryzjer), np. Feder – Federa.
Nazwiska w liczbie mnogiej
Nazwiska zakończone w mianowniku liczby pojedynczej na spółgłoskę oraz na samogłoski -a, -e, -o, w mianowniku liczby mnogiej otrzymują końcówkę -owie i odmieniają się jak rzeczowniki. W Bierniku będzie to końcówka -ów, np. Zienkiewiczów, Zarębów. W przypadku nazwisk o formie przymiotnikowej odmieniamy je jak przymiotniki, np. Kowalski – Kowalskich.
Dopuszczalnym wyjątkiem są nazwiska, które w Mianowniku liczby pojedynczej zakończone są samogłoską -e, jeśli przed nimi zapisujemy tytuł lub godność, np. państwo Linde – państwa Linde.
Nazwiska obcojęzyczne również podlegają odmianie (by infomastern )
Zasady zapisu i odmiany nazwisk obcokrajowców
- Obcojęzyczne nazwiska zapisujemy według oryginalnej pisowni.
-
Nazwiska odmieniamy stosując polskie końcówki z lub bez apostrofu.
- Apostrof oddzielający końcówki stosujemy wówczas, gdy nazwisko lub imię kończy się na niewymawialną samogłoskę lub niewymawialną spółgłoskę -s, -x lub ich połączenie np. Verne -Verne’a, Descartes – Descartes’a, bądź na samogłoskę wymawianą niezgodnie z pisownią, np. Kennedy – Kennedy’ego.
- Apostrofu nie stosujemy w przypadku odmiany nazwisk zakończonych na spółgłoskę wymawianą, np. Auber – Aubera, na spółgłoskę niewymawialną, inną niż -s, -x np. Diderot – Diderota; na -y po samogłosce, np. Disney – Disneya.
Odmieniamy:
- Nazwiska obce zakończone na -a, odmieniając tak samo jak polskie nazwiska zakończone tą samogłoską, np. O’Hara – O’Harę.
- Nazwiska kończące się w wymowie na -e ( -é, -ée, -ai, -eu), po których występują niewymawialne spółgłoski -s lub -x odmieniając jak przymiotniki, np. Debré – Debrégo, Montesquieu – Montesquieugo.
- Nazwiska niemieckie zakończone na -e, -i, odmieniając się jak przymiotniki, np.
Boehme – Boehmego, Goethe – Goethego.
- Nazwiska niemieckie zakończone na -au, stosując wzorzec identyczny jak dla odmiany rzeczowników męskich (np. admirał), np. Lenau – Lenaua, Murnau – Murnau.
- Nazwiska niemieckie zakończone na -th, np. Matzerath – Matzeratha, Roth – Rotha.
Odmiana nazwisk może przysporzyć Młodej Parze sporo kłopotu, podczas wypisywania zaproszeń... (by varintsai )
- Nazwiska kończące się w wymowie na -y lub -i poprzedzone spółgłoską (pisane przez -y, -ie), tak jak przymiotniki. Nazwiska zakończone na -y w bierniku piszemy z apostrofem, a nazwiska zakończone na -i, -ie bez apostrofu, np. Lilly – Lully’ego, Christie – Christiego.
- W liczbie mnogiej nazwiska zakończone na -a, nieme -e, spółgłoskę wymawialną lub niewymawialną (prócz -s, -x), -y po samogłosce, dodając polskie końcówki i odmieniając tak, jak polskie nazwiska zakończone na spółgłoskę, np. Mitterrandów, Lumière’ów.
Nie odmieniamy:
- W liczbie mnogiej nazwisk zakończonych w wymowie na -e, jeśli występują z imionami, tytułami lub godnościami np. państwa Debré.
- W liczbie mnogiej nazwisk zakończonych na -y, -i, -ie, jeśli występują z imionami, tytułami lub godnościami, np. państwa Kennedy
- Nazwisk angielskich i francuskich zakończonych na -o, -oi, -au, -ou, oraz gdy po tych samogłoskach następują nieme -s, -x, np. Hugo, Cocteau, Delacroix, Giraudoux.
Dopuszczalne jest nie odmienianie nazwisk zakończonych na -e, poprzedzonych tytułem, jak państwo Linde (by tophos )
Źródło: http://sjp.pwn.pl/